2009 Jose Agirreren biografia

Juan Jose Agirre Begiristain 1930ean jaio zen Alegian (Gipuzkoan). Lazkaoko Beneditarren Monasterioan sartu zen 13 urterekin, eta ikasketa erlijiosoak egin zituen, gehienak Lazkaon (Gipuzkoan), eta azken urtekoak Belokeko Beneditarren Monasterioan, Urten (Lapurdin). 1955ean apaiztu zen Baionan (Lapurdin), eta Lazkaora itzuli zen, Lazkaoko Beneditarrek zeukaten ikastetxean eskolak ematera. Irakasle lanetan aritu zen hamabost urtez, harik eta ikastetxea itxi eta Monasterioko Bibliotekaren ardura hartu zuen arte. 1970ean gertatu zen hori.

Agirrek Monasterioko Biblioteka antolatu zuen, liburu berriak eskuratu zituen eta bildumak osatzeari ekin zion. Era berean, gerora Euskal Biblioteka gisa ezagutuko zenaren oinarriak jarri zituen monasterioan aurkitu zituen euskal liburu eta aldizkariekin. Horrekin batera, liburutegi eta artxiboetan artean gordetzen ez ziren dokumentuak biltzeari ekin zion: panfletoak, kartelak, pegatinak… Eta arreta berezia eskaini zion erbestean eta klandestinitatean ateratzen zen guztiari.

Pixkanaka, Agirrek materiala biltzeko boluntario sarea egituratu zuen bere inguruan; berak ere makina bat bidaia egin zituen Euskal Herrian zehar material bila. Denborarekin, gainera, alderdi politikoetan, sindikatuetan eta beste hainbat erakundetako partaide izan zirenen paperak eta artxiboak jasotzen hasi zen. Horrekin guztiarekin batera, monasterioko instalazioak egokitu zituen bildutakoa modu egokian gordetzeko, eta lehen antolaketa eta deskribapen lanak egin zituen. Hala, Lazkaoko Beneditarren Biblioteka ezaguna egiten hasi zen, eta laster izan zituen ikertzaileak ate-joka.

Lan asko egin du Agirrek ordutik hona. Artean ere lanean jarraitzen du, euskal gizartearen errekonozimendu zabalarekin. Hainbat sari ere jaso ditu azken urte hauetan. Egiaz, Agirre aitzindaria izan zen bere lanean, eta hasiera-hasieratik etorkizunera begira izandako ikuspegi zabalari esker, euskal ondare dokumentalaren zati garrantzitsu bat salbatzen lagundu duela esan daiteke.

Los archivos son unos de los mejores amigos de la memoria. Mientras que la capacidad de recuerdo de la persona es sumamente frágil, los archivos permiten ir escribiendo la historia correctamente. Hay muchas clases de archivos y todos son necesarios para saber cómo fue nuestro pasado y qué es lo que ha proyectado hacia nosotros. Durante los últimos cuarenta años, el benedictino Juan Jose Agirre ha sido uno de los encargados da fijar la historia vasca contemporánea. En su rincón de trabajo de Lazkao se ha dedicado en cuerpo y alma a reforzar los pilares del acontecer reciente de la historia de Euskal Herria, recogiendo, sobre todo, testimonios escritos. Juan Jose Agirre y el archivo de Lazkao son dos nombres inseparables que han hecho un enorme servicio a la cultura vasca.


Han pasado cerca de cuarenta años desde que empezó a trabajar en la biblioteca de esta casa de Lazkao y, poco después, comenzó a preparar el archivo, hasta llegar a completar el archivo más prestigioso de la historia reciente de Euskal Herria. Sin duda, un proceso largo y productivo. Mucho han cambiado las cosas desde entonces...